پیشینه تشکلهای غیر دولتی

1_1_1_تاریخچه پیدایش سازمانهای غیر دولتی در جهان با تاکید بر تشکل های جوانان:

با نگاهی به تاریخچه پیدایش سلزمانهای غیر دولتی در جهان ملاحظه می گردد این پدیده در عرصه بین المللی از سابقه نسبتا طولانی برخوردار می بتشد.البته فعالیت سازمان یافته نهادهای بین المللی مسئول سازمانهای غیر دولتی خصوصا سازمانهای غیر دولتی جوانان عمدتا در سه دهه اخیر شکل گرفته است.

شاید بتوان گفت اولین برخورد رسمی و نظام مند سازمان ملل در رابطه با جوانان قطعنامه شماره 2037 این سازمان در سال 1965 می باشد.این بیانیه تحت عنوان (ترویج آرمانهای صلح،تفاهم و احترام متقابل میان ملتها و جوانان) صادر گردید.طی سالهای 1965 و 1975 مجمع عمومی و شورای اقتصادی اجتماعی سازمان ملل یه موضوع اساسی در رابطه با جوانان یعنی مشارکت،توسعه و صلح را مورد تصویب و تاکید قرار دارد.این مجمع طی قطعنامه شماره 34/121 سال 1985 را (سال بین الملل جوانان،مشارکت توسعه و صلح)ناامید این قطعنامه گروههای سنی،اجتماعی و فرهنگی جوانان مانند جوانان روستایی،جوانان معلول،جوانان شهری و زنان جوان را مورد توجه قرار داد.

با توجه به چالشهای روز افزون جوانان در کشورهای مختلف جهان و با عنایت به اینکه جوانان یکی از منابع انسانی در دگرگونی و تحولات اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،سیاسی و علوم فناوری می باشند.سازمان ملل درسال 1995 پیش نویس قطعنامه برنامه عمل جهانی برای جوانان تا سال 2000 و پس از آن را به مجموع عمومی ارائه نمود این قطعنامه بر اساس در خواست شورای اقتصادی اجتماعی سازمان ملل در سال 1994 و موضوع قطعنامه 45/103 و 49/152 از دبیر کل مبنی بر ارائه پیش نویس قطعنامه یاد شده تدوین گردید.

برنامه عمل جهانی برای جوانان محورهای سیاستگذاری و برنامه های عملی در سطح کشورها را برای بهبود وضعیت جوانان با هدف دستیابی به اهداف قطعنامه های سازمان ملل و کارها،برنامه ها،قوانین و مقررات جهت ارتقاءمعیشتی و رفاه جوانان را ارائه می نماید.

2_1_1|_تاریخچه پیدایش سازمانههای غیر دولتی در جمهوری اسلامی ایران

فعالیتهای هدفمند و سازمان یافته اجتماعی بر اساس انگیزه های عاطفی و مذهبی از سالیان دور در ایران مرسوم بوده است این فعالیتها همیشه بدون حمایت دولتمردان توسط مردم سازماندهی و در قالب گروههای خیریه،هیاتهای مذهبی و انجمنهای بشردوستانه یا میهن پرستانه هدایت و مدیریت گردیده و عموما با کمترین اتکا به نهادهای حکومتی به فعالیت می پرداختند.

تشکلها،سازمانها و نهادهای مردمی که در زمینه های مورد اشاره فعالیت می نمایند عموما دارای ویژگیهای زیر می باشند.

الف_عضویت در این نهادها داوطلبانه می باشد.

ب_سلسله مراتب اداری و تقسیم مسئولیت ها بر اساس تجربه و تخصص اعضا به صورت توافقی انجام می گیرد نه بر اساس مدلهای مدیریتی رایج.

ج_دوره فعالیت برخی از نهادها بصورت موقت و مطابق با نیازهای فصلی و مقطعی صورت می گیرد.

در دوران قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی تشکلهای مردمی رشد و توسعه چشمگیری نموده اند و متناسب با نیازهای جامعه در هر مقطع وظایف سنگینی را متقبل شدند و با توجه به گسترش فضای آزاد سیاسی،اجتماعی و ارتقاء سطح آگاهی های مردم،رغبت به تشکیل گروههای مردمی برای انجام و مشارکت در فعالیت های مختلف اجتماعی،فرهنگی افزایش یافت.ضرورت تشکلهای غیر دولتی با استفاده از تجارب جهانی در سالهای اخیر تحت عنوان نهادهای غیر دولتی مورد توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان کشور بوده است.

پس از فراز و نشیب های سیاسی دوران پیروزی انقلاب و دوران جنگ تحمیلی مسئله واگذاری بخشی از فعالیت های دولت به مردم و همچنین سیاست توسعه و مشارکت مردم و نهادهای مدنی موضوع تشکلهای غیر دولتی مورد توجه بیشتری قرار گرفت البته موضوع رسمیت دادن و حمایت از فعالیت انجمن های علمی،موسسات غیر انتفاعی و مجامع غیر سیاسی در شهریور ماه 1358 یعنی چند ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی توسط دولت موقت به تصویب رسید اما باید گفت نخستین گروه ها و تشکلهای رسمی با رویکرد اجتماعی حول موضوعات صنفی و اهداف زیست محیطی در سالهای اخیر پدید آمدند.

ادامه دارد…