امنیت انسانی و مسئولیت پذیری

امنیت انسانی و مسئولیت پذیری

در تحقیقی با عنوان (بررسی ارتباط بین مسئولیت اجتماعی جوانان و امنیت اجتماعی)که توسط وجیهه جلالیان در سال 1386 انجام شده است،نتیجه ای حاصل شده که نشان دهنده ارتباط معنی دار و مثبتی بین مسئولیت پذیری جوانان و امنیت اجتماع وجود دارد (جلائیان:1386).این بیان کننده این مطلب است که افزایش مسئولیت پذیری در بین جوانان موجب گسترش امنیت در میان مردم می گردد.از آنجا که جنبه های امنیت انسانی تشکیل دهنده امنیت اجتماع می باشند،می توان نتیجه گیری نمود که مسئولیت پذیری بر گسترش امنیت اجتماعی تاثیرگذار است.

چنانچه کمی به گذشته بازگردیم خواهیم دید که خانواده ها به عنوان مهمترین رکن یک جامعه تلاش می کردند تا از همان دوران نوجوانی و جوانی فرزندان خود را مسئولیت پذیر تربیت نمایند.اگر گامی به عقب بگذاریم،می توان رد پای این موضوع را در خاطرات پدران و مادرانمان ببینیم.دختران و پسران به محض اینکه از نظر جسمانی توانایی می یافتند به جامعه خود خدماتی ارائه دهند،از سوی خانواده ها مسئولیت های ریادی را دریافت می کردند و از همان سنین کودکی و نوجوانی،خود را در قبال خانواده و حتی جامعه مسئول می دانستند.این مسئولیت پذیری موجب می شد تا فرد نسبت به امنیت خود،خانواده خود و جامعه احساس خطر نماید و تدابیری را در جهت ارتقاء امنیت خود بیاندیشد.

امروزه با سلطه قدرتمند جهان مدرن،خانواده ها روز به روز میزان مسئولیت های محوله به کودکان و نوجوانان خود را کم و کمتر می کنند تا آنجایی که امروزه مشاهده می شود جوانان و نوجوانان نه تنها در قبال جامعه مسئولیتی را احساس نمی کنند بلکه هیچگونه احساس مسئولیتی در قبال خانواده خود نیز ندارند.مسلما این گونه افراد با قرار گرفتن در شرایط نامساعد،از عاملان مهم اخلال در نظم و امنیت فردی می شوند.البته هنوز هم چنانچه به جوامع روستایی بنگریم تبلور مسئولیت پذیری جوانان و واگذاری مسئولیت توسط خانواده ها را خواهیم دید.برای مثال؛پسران جوان و چه بسا نوجوان مسئولیت مهمی همچون به چرا بردن گله کل ساکنان روستا را برای چند روز بر عهده می گیرند.این افراد از همان دوران نوجوانی می آموزند که در قبال جامعه خود مسئول هستند و امنیت خود را به دلیل اینکه جامعه و خانواده به وی نیازمند هستند مورد توجه قرار می دهند.

دردنیای امروز سازمانهای مردم نهاد مخصوصا سازمان های مردم نهاد جوانان می توانند نقش بسیار مهمی در این خصوص ایفا نمایند.فعالیت افراد در یک سازمان مردم نهاد به عنوان یک جامعه کوچک،باتوجه به اینکه فعالیت در اینگونه از سازمانها نیازمند پذیرش مسئولیت های مختلفی می باشد میتواند این حس (مسئولیت پذیری) را در فرد افزایش دهد.فعالیت در سازمانهای مردم نهاد موجب ارتقاء احساس مسئولیت در جوانان شده که این احساس خودبه خود از یک جامعه کوچکی همچون سمن به جوامع بزرگتر تعمیم می یابد و فرد را از گرایش به سمت رفتارهای مخل امنیت فردی و انسانی منع می کند(رفیعی:1387). تجربیات نشان می دهند که در بسیاری از مواقع نه تنها فرد با افزایش توانمندیهای خود روز به روز بر احساس مسئولیتش در سازمانهای مردم نهاد می افزاید بلکه در اکثر اوقات دوستان نزدیک خود را نیز برای فعالیت در سمن و پذیرش مسئولیت های مختلف تشویق می نماید.

ادامه دارد…