آسیب شناسی سازمان های مردم نهاد در تهدید امنیت انسانی

آنچه مسلم است هر پدیده‌ای دارای دو وجه مثبت و منفی است…تا به اینجا در خصوص وجوه و تأثیرگذاری مثبت سازمان‌های مردم‌نهاد بر امنیت انسانی سخن گفتیم و لازم است مباحثی در خصوص وجوه منفی آن ذکر گردد.روند تأسیس و شکل‌گیری نسل جدید سازمان‌های مردم‌نهاد در کشور ایران در دولت هشتم پایه‌گذاری شد.این اقدام بزرگ دریچه‌هایی نو را بر روی مشارکت مردم با دولت و همچنین دخالت مردم در تصمیم‌گیری در سرنوشت خود داشت.با این اقدام قالب‌های سنتی فعالیت‌های غیردولتی شکسته شد و فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد برپایِ علم بنا نهاده شد.این اقدام بزرگ در سازمان ملی جوانان نمود بیشتری پیدا کرد و این سازمان با حمایت از جوانان،با سرعت بالایی آمار سازمان‌های مردم‌نهاد جوانان را افزایش می‌داد. تمام اقدامات انجام‌شده در این حوزه ازجمله نیازهای یک جامعه برای رسیدن به تعالی بود. تنها نکته‌ای که شاید کمتر به آن توجه گردید،این بود که جامعه برای پذیرش سمن‌ها آماده نشده بود و هیچ‌گونه آموزشی در این حوزه صورت نپذیرفت. این نکته موجب شد تا برخی از این سمن‌ها به‌جای اینکه در کمک به تعالی و رشد کشور با دولت مشارکت نمایند، خود تهدیدی برای امنیت اجتماعی شوند. افراد و گروه‌های سازمان‌یافته منافق نیز از این فرصت استفاده نموده و موجب انحراف تعداد بسیار محدودی از این سمن‌ها شدند. این موضوع موجب شد تا این سمن‌ها رسالت خود را فراموش نموده و با پرداختن به حاشیه‌های غیرضروری، موجب انحرافات برخی از افراد به‌ویژه جوانان را فراهم آورد که این خود تهدیدی بود برای امنیت انسانی. فعالیت‌های برخی از سازمان‌های مردم نهادی که به دلیل عدم آموزش و بازیچه قرار گرفتن موجب بروز تهدیداتی برای امنیت فرهنگی، امنیت هویت، امنیت شخصیت و …شده‌اند. ازاین‌رو سازمان‌های مردم‌نهاد نیازمند آموزش و نظارتی صحیح می‌باشند تا بتوانند در مسیر صحیح خود گام بردارند.

نتیجه گیری و پیشنهادات

تعالی یک جامعه درگرو همت و حرکت مثبت عناصر تشکیل‌دهنده آن جامعه است. هرکدام از این عناصر باید در کنار یکدیگر، با یک هدف مشترک و به یک سمت حرکت کنند تا همچون سیلی عظیم موانع را پشت سر گذاشته و برای رسیدن به تعالی، قدرتمندانه به‌پیش بروند.این همسویی در جوامع اسلامی مصداق آیه کریمه (تعاونوا علی البر والتقوی) است و تبلور آن شکل‌گیری سازمان‌های مردم‌نهاد هست. شکل‌گیری و گسترش سازمان‌های مردم‌نهاد در هر جامعه‌ای می‌تواند نویدبخش رشد و شکوفایی آن جامعه در سایه مشارکت و همکاری مردم باشد و نمود این امر در کشورهای اسلامی دوچندان خواهد بود. این‌گونه سازمان‌ها تأثیرات بسزایی بر امنیت جامعه می‌گذارند که یکی از مصداق‌های مهم آن تأثیرگذاری آن‌ها بر امنیت انسانی هست. عضویت افراد و به‌ویژه جوانان در سازمان‌های مردم نهادی که بر اساس ضوابط مشخص تشکیل‌شده باشند، می‌تواند ازجمله عوامل پیشگیری‌کننده از بزهکاری‌ها بوده و موجب ارتقاء سطح امنیت فرد و متعاقب آن جامعه گردد. ازاین‌رو پرداختن به این مهم می‌تواند در دستور کار هر دولتی که به دنبال ایجاد امنیت برای مردم است قرار بگیرد. سازمان‌های مردم‌نهاد به‌ویژه سازمان‌های مردم‌نهاد جوانان می‌توانند در تمام ابعاد و به جنبه‌های امنیت انسانی تأثیرگذار باشند. با نگاهی به مطالب ارائه‌شده می‌توان دریافت که اثرات مثبت فعالیت در سازمان‌های مردم‌نهاد به‌مراتب بیشتر از اثرات منفی آن است که آن نیز با آموزش و نظارتی صحیح قابلیت تصحیح دارد. با توجه به نتایج حاصله از این تحقیق به نظر می‌رسد پیشنهاد‌ها زیر بتوانند کمک شایانی به دولت در جهت برقراری و گسترش امنیت انسانی نماید. حمایت از تشکیل و گسترش سمن‌های تخصصی به‌ویژه در حوزه جوانان و همچنین ارتقاء سطح دانش جامعه و مشارکت‌پذیری ایشان برای حضور و فعالیت در سازمان‌های مردم‌نهاد که می‌تواند هم موجب کمک به دولت در جهت تحقق اهداف گردد و هم موجبات تأمین امنیت در تمام ابعاد بحث امنیت انسانی را فراهم آورد،ضروری به نظر می‌رسد. مسلماً مدیران سازمان‌های مردم‌نهاد برای تحقق رسالت خود و همچنین پیشبرد اهداف، نیازمند حمایت‌هایی از سوی دولت می‌باشند. این حمایت‌ها تنها به حمایت‌های مالی خلاصه نمی‌شوند. سمن‌ها از بدو تأسیس نیازمند حمایت‌های دولتی مانند فراهم کردن زمینه‌ای مساعد برای تشکیل سمن؛ تسهیل و هموار نمودن مسیر تأسیس برای سازمان‌های مردم‌نهاد؛ آموزش متقاضیان تأسیس سمن و اعضاء فعال در سازمان‌های مردم‌نهاد؛ نظارتی دقیق، صحیح و مبتنی علم در جهت کمک به سمن‌ها، اعتماد به سمن‌ها به‌ویژه سمن‌های جوانان با واگذاری پروژه‌های اجرایی به آن‌ها و معرفی سمن‌ها تنها نیاز نیست و لازم است شرایط مناسبی برای فعالیت آن‌ها فراهم گردد. این شرایط با تدوین قانونی مشخص در خصوص فعالیت‌های سمن‌ها و همچنین نظارتی دقیق بر آن‌ها انجام می‌گیرد که ازجمله مهم‌ترین اقداماتی است که لازم است به آن پرداخته شود.